Ochrona lasu Ochrona lasu

Ochrona lasu

Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na zdrowotność drzewostanów. Każdego roku podejmowane są działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.

Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:

  • biotyczne - wywołane przez żywe elementy środowiska (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne),
  • abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury),
  • antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).

Las jest miejscem życia wielu gatunków owadów. W specyficznych warunkach, niektóre z nich mogą stanowić zagrożenie dla trwałości lasu, zwłaszcza wtedy gdy występują w formie gradacji, czyli w znacząco zwiększonej liczbie, np. 1000-krotnie w stosunku do stanu „normalnego". Zadaniem leśników jest niedopuszczenie do takich sytuacji lub jeżeli już do nich doszło – skuteczne ograniczenie liczebności szkodników. W ostatnich latach do najbardziej niebezpiecznych owadów należą brudnica mniszka i barczatka sosnówka. Występują one na terenie RDLP w Zielonej Górze w takiej ilości, że konieczne jest ich zwalczanie przy pomocy wyspecjalizowanych środków chemicznych. Do takich działań wykorzystywane są samoloty typu AN – 2R (popularny „Antonow") wyposażone w nowoczesną aparaturę do wytwarzania mikrokropel i urządzenia typu GPS AGRO, naprowadzające samolot na miejsce zagrożenia i pozwalające na precyzyjne wykonanie zabiegu. W ciągu ostatnich 5 lat wykonywano średniorocznie ok.12 tys. ha ratowniczych zabiegów lotniczych. Używamy wyłącznie bezpiecznych dla ludzi i pszczół preparatów chemicznych. Działają one selektywnie, wyłącznie na organizm szkodliwego owada. Termin i sposób prowadzenia takiego zabiegu jest ściśle skorelowany z fazą rozwoju owada, rośliny żywicielskiej oraz pogodą, a także podlega on rygorom prawno-formalnym obowiązującym w tym zakresie w Polsce.

Szkodliwe owady dzielimy na:

  • szkodniki pierwotne, które atakują zdrowe drzewa (np. foliofagi, czyli owady liściożerne),
  • szkodniki wtórne – atakujące i zasiedlające drzewa, które zostały osłabione wskutek działania innych czynników (suszy czy zanieczyszczeń przemysłowych).

Najwięcej szkód wyrządzają owady, których larwy (gąsienice) zjadają igły lub liście drzew. Poważne problemy sprawiają też owady żerujące na korzeniach drzew i krzewów.
Regularnie pojawiające się problemy z gradacyjnym występowaniem niektórych gatunków owadów spowodowane są głównie tym, iż na przeważającym obszarze RDLP w Zielonej Górze występują ubogie w gatunki drzewostany sosnowe, rosnące na słabych glebach. Masowe występowanie szkodników pierwotnych tych drzewostanów notowano już przed II WŚ i niezmiennie trwa ono do dziś. W związku z tym, na szeroką skalę prowadzone są nie tylko prace diagnostyczno-prognostyczne ale także działania na rzecz poprawy odporności drzewostanów, m.in. poprzez retencjonowanie wody czy też wzbogacanie ich składów gatunkowych.

Grzyby patogeniczne
Należą do jednych z najważniejszych czynników chorobotwórczych drzewostanów. Szczególnie niebezpieczne są: korzeniowiec wieloletni wywołujący chorobę o nazwie huba korzeniowa oraz popularne opieńki powodujące opieńkową zgniliznę korzeni. Niezwykle istotna w wypadku występowania tych patogenów jest permanentna kontrola stanu sanitarnego drzewostanów i usuwanie drzew porażonych a także, w razie potrzeby, stosowanie preparatów ochronnych, które zawierają inne grzyby, z punktu widzenia człowieka – pożyteczne, bo będące konkurencją dla szkodliwych.
Ssaki roślinożerne
Wysokie koszty pociąga za sobą ochrona najmłodszego pokolenia lasu, które stanowi szczególnie atrakcyjny pokarm dla wielu zwierząt leśnych. Odnowienia i zalesienia nie byłyby możliwe, gdyby nie zastosowano grodzenia upraw, palikowania poszczególnych sadzonek czy innych sposobów zabezpieczania przed zwierzyną, np. smarowanie drzewek repelentami.

 

 Tabela przedstawiająca szkody powierzchniowe od wiatrów w drzewostanach powyżej 20-letnich, powstałe w ciągu ostatnich 9 lat w RDLP Zielona Góra na tle wszystkich rdLP -  w oparciu o materiały IBL

Średnia (0 Głosy)